Umurbey
M.Ö. 6000 yılında Orta Asya’dan Karadeniz’in kuzeyinden dolaşarak Rumeli’ye ve tuna Boylarına inen Türkler Dardanya’nın etrafında toplandılar. Onun önderliğinde Çanakkale Boğazının Anadolu yakasına geçtiler ve buralara yerleştiler. Dardanyanın torunlarından güzel dardanya kafilesiyle Birlikte bugünkü Umurbey’in çevresine yerleşti. Uzun bir süre ilkel bir yaşam sürdüler. Tarımla uğraştılar, silahlarını ve bazı araç gereçlerini madenden yapmaya başladılar.M.Ö. 4000 yıllarında bugünkü Umurbey kasabasının yarım kilometre güneyindeki Samutlar tepesi denilen kayalık yerde “PERKUT” şehrini kurdular.Şehir devleti durumunda olan PERKUT, İoniya ve Aiol göçlerinin etkisinde kaldı, sırası ile Pers,Roma,Doğu Roma ve Bizans hakimiyetlerine girdi.
1346 yılında Karasi Beyliğinin Osmanlı Beyliğine ilhakından sonra Çanakkale Boğazının anadolu kıyısındaki diğer Bizans toprakları ile birlikte Osmanlı topraklarına katıldı. Bu sırada Perkut’a gelen Orhan Bey buranın adını değiştirerek “BERGAZ” yaptı. 1926 yılında Çanakkale’de toplanan bir meclis Bergaz adının “UMURBEY” olarak değişmesi kararını aldı.Bu karar T.B.M.M de ‘de onaylandı.Beldenin adı ,Anadolu Beyliklerinden Aydın Beyi, Mehmet Beyin oğlu Umur Beyden gelmektedir. Anadolu Beylikleri zamanında Bizans İmparatoru, Kostankuzenos’un başı dertte idi. Bizans Tahtında hak iddia eden Peleologos’lar ve onlara yardım eden Bulgarlara karşı Aydın Beyi Umur Beyden yardım istedi 1345 yılında Saruhanoğulları ve Karasioğulları desteğinde imparator Kostantinkuzenos’a yardım için geldiğinde Perkut’lular Umur Bey’e kapılarını açtı. Umur Bey, buradan Trakya’ya geçti.Gelibolu üzerinden yürüyerek Paleologoslar ve Bulgarlara karşı pek çok başarılar kazandı. Bu şavaşta Perkut’lular, Umur Bey’in yanında yer aldılar ve oldukça sarsıldılar. Uzun süre Avrupa siyasi yaşamında oldukça etkili olan Umur Bey’in Perkut’lularca pek çok sevilip sayıldığı anlaşılmaktadır.
Balkan savaşı, 1.Dünya savaşı ve Kurtuluş savaşı nedeni ile kent nufusu oldukça azalmıştır. Kurtuluş Savaşı sırasında Yunan askerleri, Umurbeyin girişine kadar gelmişlerdir. Fakat yapılan çatışmalar sonunda düşman cesaret edip Umurbey’e girememişlerdir.
Kurtuluş savaşı esnasında Fransız askerlerinin denetiminde bulunan Akbaş cepaneliği baskınında Kuva-i Milliyeci Köprülü Hamdi Bey’e Umurbey’lilerde yardım etmişlerdir. Çanakkale Boğazından Anadoluya geçirilen çok sayıda silah ve cephaneliğin Umurbey Çan yolu üzerinden naklinde Umurbeyli’ler yardımcı olmuştur.
Nasıl Gidilir?
Yol durumu içerikte mevcuttur.
Nereler Gezilebilir?
Umurbey’in Sokaklardaki yassı ve yuvarlak Bizans sütun parçalarının yanı sıra Osmanlı devrinden bazı harabelerdeki devşirme malzemeler de buna işaret etmektedir.
I. Murad devrine ait olan camisi yakın zamanlarda yıktırılarak yerine yepyeni bir cami yapılmıştır. Eski caminin sütunları,Çanakkale Arkeoloji Müzesi’ne getirilmişlerdir.Belde de tarihi bir hamam kalıntısı ile üzerinde üç kitâbe yer alan bir çeşme harabesi, sağlam durumda kitâbeli bir başka çeşme ile kitâbesiz iki çeşme belirlenmiştir. Hamamın plan rölövesi çıkarılmıştır. Üç kitâbeli çeşmedeki kitâbelerden birisi (H.857 / M.1453) Fatih devrine aittir. Diğer kitâbeler H.1069/M.1658-59 ve H.1131/M.1718-19 tarihini taşımaktadır. Diğer çeşme ise H.1181/M.1767-68 tarihlidir.
Kasabadaki kitâbesiz çeşmelerden birisi, ayna taşının bezemesi ve sivri kemerli nişiyle Lâle devrine uygun düşmektedir. Dördüncü çeşme de sivri kemer nişlidir. Bu yapıda ayna taşı olarak bezemeli bir Bizans mermer levhası kullanılmıştır. Belde de şimdi mevcut olmayan bir mescitin haziresinde sütun biçimli bir şahide dikkati çekiyor. Mehmed bin Fethullah’a ait şahidede M.1617-18 tarihi okunmaktadır. Umurbey’in tarihî mezarlığı Mezarları ve taşların çoğu toprak altında kalmıştır. Yüzeyde görülebilen şahideler üzerinde H.1153, 1180, 1181, 1187, 1221 ve 1331 tarihleri okunmuştur. Umurbey’in yaslandığı yamacın yukarısında anıt niteliğinde bir çınar vardır. Umurbey’in yukarısındaki Tabaklar köyü, şimdi beldeye bağlı bir mahalledir. Burada da anıtsal bir çınar ağacı bulunmaktadır.
Ne yenir, ne içilir, alışveriş?
Kasaba içerisinde bulunan bakkal ve marketlerden alışverişinizi yapabilirsiniz. Diğer yandan yeme içme ihtiyacınızı da yine kasaba içerisinde halledebilir, köy kahvesinde köy halkı ile birlikte hoş sohbet ile birlikte çay ve kahvenizi yudumlayabilirsiniz.